logo Helse Møre og Romsdal

Diagnose

Tjukk- og endetarmskreft

Tarmkreft er vondarta svulst i tjukk- eller endetarmen. Sjukdommen blir til vanleg behandla med operasjon. Dersom sjukdommen har spreidd seg vil gjerne cellegift, saman med strålebehandling, vere aktuelt som behandling i tillegg.

Tarmkreft (kolorektal kreft) er et samlebegrep for kreft i tykktarm og endetarm.

Les meir på helsenorge.no

Tilvising og vurdering

Når fastlegen har begrunna mistanke om kreft skal du bli tilvist direkte til eit pakkeforløp for kreft. Eit pakkeforløp er eit standardisert pasientforløp som skildrar organiseringa av utgreiing og behandling, kommunikasjon/dialog med deg og dine pårørande, i tillegg til plassering av ansvar og konkrete tider i forløpet.

Pasientinformasjon om pakkeforløp (helsedirektoratet.no)

Forløpskoordinatoren sørgjer for å setje opp timane du skal ha i utgreiinga.

Diagnoserettleiar ved tjukk- og endetarmskreft, Helsedirektoratet   

Utredning

I løpet av utgreiinga blir det gjort ulike undersøkingar og teke prøvar for å avklare om du har kreft eller ikkje. Kva type undersøkingar som er aktuelle varierer frå person til person, men dei fleste gjennomgår koloskopi (undersøking av tarmen ved hjelp av eit skop, som er eit bøyeleg røyr med lys/kamera i enden).

Ved koloskopi tek vi ein prøve av vevet. Vi tek også ei rekkje blodprøver. Ved kreft i endetarmen blir det gjort ei MR-undersøking. Du blir informert undervegs om kva undersøkingar som er nødvendige i ditt tilfelle.

Når resultata frå undersøkingane og prøvene er klare, vil vi som oftast kunne avklare om du har kreft eller ikkje, og i så fall kva type, og om det er spreiing eller ikkje. Dersom du ikkje har kreft, avsluttar vi pakkeforløpet.

Utgreiing ved mistanke om tjukk- og endetarmskreft (helsedirektoratet.no)

 

CT-undersøking
Koloskopi
MR-undersøking

 

​​​Pakkeforløp heim​

Alle pasientar som får ein kreftdiagnose, blir inkludert i pakkeforløp heim for pasientar med kreft. Gjennom pakkeforløpet går vi gjennom dei individuelle behova dine for tenester og oppfølging utover sjølve kreftbehandlinga.

Pakkeforløp heim for kreft (helsenorge.no)​

Behandling

Dersom du har kreft, planlegg vi kva behandling som er best for deg. Avgjerd om behandlinga tek vi i samråd med deg, vanlegvis basert på vurdering frå eit team med ulike spesialistar på sjukehuset (tverrfagleg team).

Det finst fleire moglege behandlingar. Kva for ein som er best for deg kan du og helsepersonell kome fram til saman. Dette blir kalla samval. Å vere med og bestemme er ein rett du har.

Samval inneber at du mottek informasjon om fordelar og ulemper ved dei ulike alternativa. Så kan du saman med helsepersonell sjå desse opp mot kvarandre, ut ifrå kva som er viktig for deg.

Her er tre spørsmål du kan stille din behandlar:

  1. ​Kva alternativ har eg?
  2. Kva fordelar og ulemper er moglege ved desse alternativa?
  3. Kor sannsynleg er det at eg vil oppleve nokre av desse?

​Les meir om samval på helsenorge.no​​

Den primære behandlinga ved kreft i tjukktarmen og kreft i endetarmen, er kirurgi.

Av og til kan det vere aktuelt med behandlingar i tillegg før og/eller etter operasjonen ved begge desse kreftformene.

Kombinert stråle- og cellegiftbehandling før operasjon

Av og til er svulsten stor og vanskeleg å operere. Då kan en kombinert behandling med cellegift og strålebehandling krympe svulsten, slik at kirurgi blir enklare og sikrare for eit godt resultat.

Kreft i endetarmen – leggje tarmen tilbake

Dersom delar av tarmen må fjernast, er det i somme tilfelle nødvendig å leggje tynntarmen ut på magen (stomi). Dette er ofte berre midlertidig, og han kan leggjast tilbake med kirurgi etter 8 – 15 veker.

Cellegiftbehandling
Strålebehandling

Lindrande behandling

Ved kreft som har kome langt og der sjukdommen ikkje kan heilast, finst det no ei rekkje moglegheiter til livsforlengjande behandling, og dessutan betre førebygging av symptom. Mange kan leve bra i lang tid med kreft som har spreidd seg.

Palliativ behandling

Oppfølging

Innan 4 veker etter utskriving blir du kalla inn til samtale med kirurg, dersom ikkje anna blir bestemt. Ved kontrollen får du svar på prøvene som er tekne av vevet under operasjonen. Dersom du treng tilleggsbehandling med cellegift (ofte i 3 til 6 månadar), vil du bli vist til kreftavdelinga for vurdering. Der blir vidare opplegg for kontroll avtalt.

Når du er ferdig behandla på kirurgisk avdeling, eller på kreftavdelinga dersom det er aktuelt for deg, skal ansvaret for behandlinga overførast til fastlegen din. Dette bør skje så tydeleg som mogleg. Fastlegen må få god informasjon om endeleg diagnose etter avslutta behandling på sjukehuset og kva kontrollane inneber. Du må sjølv sørgje for å bestille time hos fastlegen din. Ta også kontakt med fastlegen dersom du er bekymra for at kreften har kome tilbake. Dei aller fleste skal gå til kontroll hos fastlege i fem år. Dersom du er over 80 år eller risikoen for tilbakefall er svært liten, er det ikkje alltid at vi tilrår rutinemessig oppfølging.

Første kontroll er 3-4 veker etter operasjon, hos kirurg. Vidare kontrollar er hos fastlege kvar 6. månad i 3 år etter operasjonen, deretter årleg kontroll til det har gått 5 år. Koloskopi (undersøking av heile tjukktarmen) blir gjord 5 år etter operasjonen. Du må sjølv bestille time hos fastlegen din. Dersom det er uavklarte funn på CT-undersøking eller blodprøve, vil fastlegen vise deg til ekstra poliklinisk vurdering hos kirurg. Dette bør han/ho også gjere dersom du har vedvarande plager med endetarm-, blære- eller seksualfunksjon.

  • Kontroll etter 3-4 veker: Du blir kalla inn til poliklinikken. Her får du samtale med kirurg og svar på prøver i vevet, og dessutan ønskjer vi å høyre korleis du har det. Du skal også ta ein blodprøve (CEA). Det blir vurdert om det også er mogleg å gi behandling med cellegift i tillegg.
  • Kontroll etter 3-6 månadar: Dersom du i tillegg har fått behandling med cellegift vil du etter dette få ein avsluttande kontroll på sjukehuset. Du får samtale med kreftlege.
  • Kontroll etter 6 månadar: Du skal ta ein ny blodprøve (CEA) på legekontoret.
  • Kontroll etter 1 år: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen skal bestille CT-undersøking av lungene, levra og magen. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 1 ½ år: Du bestiller time hos fastlegen din. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 2 år: Du bestiller time hos  fastlegen din. Fastlegen skal bestille CT-undersøking av   lungene, levra og magen. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 2 ½ år: Du bestiller time hos fastlegen. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 3 år: Du bestiller time hos  fastlegen din. Fastlegen skal bestille CT-undersøking av lungene, levra og magen. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 5 år: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen tilviser til koloskopi. Du skal ta ny blodprøve (CEA).

 

Første kontroll er 3-4 veker etter operasjon, hos kirurg. Vidare kontrollar er kvar 6. månad i 3 år etter operasjonen, deretter årleg kontroll til det har gått 5 år. Koloskopi (undersøking av heile tjukktarmen) blir gjord 5 år etter operasjonen. Du må sjølv bestille time hos fastlegen din. Dersom det er uavklarte funn på CT-undersøking, eller blodprøve, vil fastlegen vise deg til ekstra poliklinisk vurdering hos kirurg. Dette bør han/ho også gjere dersom du har vedvarande plager med endetarm-, blære- eller seksualfunksjon.

  • Kontroll etter 3-4 veker: Du får innkalling til poliklinikken for å snakke med kirurgen. Der ønskjer vi å høyre korleis du har det etter operasjonen. Du vil få svar på prøver tekne av vevet. Du skal også ta ein blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 3-6 månadar: Du blir kalla inn til poliklinikken. Der får du igjen samtale med kirurg, i tillegg til ei klinisk undersøking med vekt på tarmfunksjon etter operasjonen.
  • Kontroll etter 6 månadar: Du skal ta ein ny blodprøve (CEA) på legekontoret.
  • Kontroll etter 1 år: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen skal bestille CT røntgen av lungene, levra, magen og bekkenet. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 1 ½ år: Du bestiller time hos fastlegen din. Du skal ta ny blodprøve (CEA) .
  • Kontroll etter 2 år: Du bestiller time hos fastlegen. Fastlegen skal bestille CT-undersøking av lungene, levra, magen og bekkenet. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 2 ½ år: Du bestiller time hos fastlegen din. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 3 år: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen skal bestille CT røntgen av lungene, levra, magen og bekkenet. Du skal ta ny blodprøve (CEA).
  • Kontroll etter 5 år: Du bestiller time hos fastlegen din. Fastlegen tilviser til koloskopi. Du skal ta ny blodprøve (CEA).

 

Ver merksam

Ved eitt av desse symptoma skal du kontakte legevakta eller ringje 113:

  1. oppkast
  2. forstopping
  3. høg feber
  4. sterke magesmerter

Kontakt

Ålesund sjukehus Poliklinikk for mage/tarmsjukdommar Ålesund

Kontakt Poliklinikk for mage/tarmsjukdommar Ålesund

Oppmøtestad

Poliklinikk for mage- og tarmsjukdommar er lokalisert i 4. etasje i lågblokka, på nordsida av sjukehuset. Gå til poliklinikkane, inngang nord (Åsehaugen 5A) og følg den grøne streken på veggen.

Adresse

Opningstider
  • I dag STENGT
  • Måndag 08:00 - 16:00
  • Tysdag 08:00 - 16:00
  • Onsdag 08:00 - 16:00
  • Torsdag 08:00 - 16:00
  • Fredag 08:00 - 16:00
  • Laurdag STENGT
  • Søndag STENGT
Blomar i forgrunn av Ålesund sjukehus

Ålesund sjukehus

Åsehaugen 5

Finn fram

Transport

Besøksparkering på tilvist stad på sjukehusområdet, sjå kart under. 

  • Merk at du alltid må registrere bilnummeret på parkeringsautomat eller i EasyPark-appen ved ankomst
  • Vi anbefaler betaling med kort framfor mynt. Då kan du velje P-tid med god margin slik at du unngår stress for å nå parkeringstida. Kjem du tilbake før utløpt tid kan du avslutte ved å sette inn kortet igjen. Du betaler då kun for brukt parkeringstid
  • Det er også mogleg å betale med mynt, men då må du tilbake til automaten viss du må forlenge parkeringstida. Du får heller ikkje refundert beløp om du forlater plassen tidlegare
  • Appen EasyPark er også eit godt betalingalternativ ​

Endra parkeringsområde og stengde inngangsparti

20. november 2023 stengde vi Inngang nord (poliklinikkinngangen, Åsehaugen 5a) og la om parkeringsområda ved Ålesund sjukehus i samband med ombygging. 

9. september 2024 stenger inngang A ved psykiatribygget (Åsehaugen 7a). Pasientar, pårørande og andre besøkande skal bruke inngang på austsida for å kome til psykiatribygget (punkt 13 på bildet). Tilkomst via gangsti frå hovudinngangen (Åsehaugen 5d) på sjukehuset.  

Kart

Markerte område på bildet

  • Grøn markering: Parkering for pasientar/besøkande
  • Gul markering: HC-parkering
  • Raud markering: Parkering for blodgivarar
  • Blå markering: Parkering for besøkande med spesialbevis
  1. Hovudinngang
    Merk av- og påstiging "kyss og køyr sone" utanfor barne- og ungdomsavdelinga
  2. Administrasjonsbygget
  3. Akuttmottaket
  4. Alderspsykiatrisk døgn
  5. Alderspsykiatrisk poliklinikk
  6. Apotek
  7. Audiopedagogen
  8. Barne- og ungdomsavdelinga
  9. BUP
  10. Dagkirurgi Aust
  11. Habiliteringsbygget
  12. Kreftavdelinga
  13. Psykisk helsevern døgn
  14. Psykisk helsevern poliklinikk
  15. UPA
  16. Åse hotell
  17. Åsebøen 1
  18. Åsebøen 5

Besøkande ved habiliteringsbygget, pårørande til barn ved audiopedagogen og barne- og ungdomsavdelinga kan få spesialbevis ved å ta kontakt med avdelingane.  

​Vi har fått ladestasjonar for el-bil ved alle dei fire sjukehusa. Her finn du ladestasjonen ved ditt sjukehus:

No kan du lade el-bilen ved sjukehusa

Pasientreiser er reiser til og frå offentleg godkjent behandling. Sjukehuset har ansvaret for pasientreiser og dekker rimelegaste reisemåte for pasienten. Meir informasjon om pasientreiser finn du på helsenorge.no

Buss

Fram Ekspress og alle andre bussar går innom busslomma ved sjukehuset i Volda og i Ålesund. Unntak: Flybussen i Ålesund stoppar berre ved busslomme oppe ved hovudvegen. I Molde og Kristiansund går ikkje Fram Ekspress til sjukehusa, men korresponderer med bybuss i begge byane.

Fly
Molde lufthavn, Årø ligg om lag 7 km frå Molde sjukehus.

Kristiansund lufthavn, Kverberget ligg om lag 8 km frå Kristiansund sjukehus.

Ørsta-Volda lufthamn, Hovden ligg om lag 8 km frå Volda sjukehus

Ålesund lufthavn, Vigra ligg om lag 23 km frå Ålesund sjukehus. 
 

Praktisk informasjon

​Barn og unge blir påverka når nokon i familen blir sjuke. Dei treng å forstå kva som skjer. Vi på sjukehuset skal bidra til at barn og ungdom blir tatt godt vare på i slike situasjonar. 

Les om kva vi gjer for barn og ungdom som er pårørande

Pasientar og besøkande kan bruke gratis trådlaust internett på sjukehuset. Sjå etter HMNGuest på mobil eller datamaskin.

Gjestenettet HMNGuest er opent tilgjengeleg, uten bruk av passord.

​Vi ber om avgrensa bruk av parfyme, då det er mange av pasientane våre som reagerer på dette.

​Dette gjeld også ved poliklinisk time på sjukehuset. ​

​​​Næraste alternativ for pasientar og pårørande som treng overnatting er pasienthotellet på Åse.

Åse hotell


Treng du nokon å snakke med? ​
Prestetenesta er tilgjengeleg for å lytte til deg, om du berre vil slå av ein prat eller dele ting du tenker på.

Prestetenesta si viktigaste oppgåve er samtalar med pasientar og pårørande. Dei tilbyr også undervising, rettleiing, og samtalegrupper, både for pasientar og tilsette.

Presten og diakonen er her for alle, og kan formidle kontakt med andre trussamfunn, religionar eller livssynsorganisasjonar.

Kontaktinformasjon og meir om prestetenesta

​Du finn oss i hovudvestibylen. Ta kontakt med oss om du treng vegskildring til avdelinga du skal besøke, om du har behov for å betale poliklinikk-timen din kontant, hjelp til å bestille drosje, eller andre serviceoppgåver.

Opningstid

07.30–15.30

​Apoteket ligg på nordsida av sjukehuset, nær inngangen til poliklinikkane.

Opningstider og kontaktinformasjon finn du på sjukehusapoteket sine sider

 

Kantina​

Vi har god heimelaga mat, varme og kalde rettar, til gode prisar.​

Du finn oss​ i 1. etasje. Velkomen!

Opningstider:

  • Måndag til fredag: kl 09.00 - 15.00
  • Helg og høgtid: stengt

Kios​k

I tillegg har vi kiosk i hovedvestibylen ved sjukehuset. 

Opningstider:

  • Måndag til fredag: kl 07.00 - 20.00
  • Laurdag og søndag: 12.00 - 18.00
  • Raude dagar: 10.00 - 18.00

​Mange pasientar og pårørande ønsker å ta bilde eller video som eit minne frå tida på sjukehuset. Det kan du gjere så lenge det er deg sjølv, pårørande eller vener som blir avbilda.

Det ikkje er lov å ta bilde av medpasientar eller tilsette uten løyve.

Vi håper alle viser respekt for personvernet under besøket ved sjukehuset.